İktidara yakınlığıyla bilinen Yeni Şafak gazetesinin manşetine taşıdığı haberde ‘elinde döviz olduğu halde kredi için bankaların kapısını aşındıran dolar stokçularının, piyasanın dengesini bozdukları için ekonomiye büyük zarar verdikleri’ savunuldu.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK), 24 Haziran 2022 tarihinde yaptığı düzenlemeyle bankalarda 15 milyon lira ve üzeri döviz varlığı olan veya şirketin cirosu ile aktif büyüklüğünün yüzde 10’undan fazla dövizi bulunan firmalara TL cinsinden kredi kullandırmama şartı getirildiği hatırlatılan haberde, “Bu düzenlemenin üzerinden yaklaşık 3,5 ay geçti ancak bankalardaki döviz stokunda kayda değer bir gerileme olmadı” denildi.
Haber şöyle devam etti:
‘SADECE 2 MİLYAR DOLAR GERİLEDİ’
24 Haziran’da 236 milyar 764 milyon dolar olan bankalardaki döviz stoku, 30 Eylül itibariyle 234 milyar 808 milyon dolara geriledi. Aradan geçen 3,5 ayda sadece 1 milyar 956 milyon dolarla sınırlı kalan bankalardaki döviz stokunun düşürülmesi için daha sıkı tedbirlerin alınması şart. Bu nedenle; bankalardaki döviz stokunun erimesi ve kredilerin ihtiyacı olan alanlara gitmesi için elindeki dövizi bozdurmayana kredi verilmemeli.
ŞAHIS HESAPLARI DA KAPSAMA ALINSIN
BDDK’nın 24 Haziran tarihli düzenlemesinin etkisini göstermesi için dile getirilen bir diğer öneri ise düzenlemeye, şahıs hesaplarını da kapsayacak şekilde ‘grup riski’ kuralının eklenmesi.
Çünkü; bazı büyük firmalar; ‘Borcum var, onun için döviz bulunduruyorum’ diyerek piyasadan çektikleri dolarların önemli bir kısmını kayıt dışına çıkararak kasalara taşıyor. Hem kayıt dışına çıkarılan paranın izini sürerken, hem de bankaların kredi kullandırırken ‘grup riski’ kuralını işletmesinin önemine dikkat çekiliyor. Aynı gruba ait şirketlerin birbiriyle olan organik bağı ve şirketlerin ortak ve yöneticileriyle olan parasalı ilişkisi, BDDK düzenlemesinin kolayca bypas edilebileceğini gösteriyor.
PİYASAYI BOZAN FIRSATÇILARA ÇANAK TUTUYORLAR
Servetine servet katan döviz stokçularına kredi verilmesi; yatırım, üretim, istihdam ve ihracata gitmesi gereken kaynağın amacı dışında kullanılması anlamına geliyor. Aldıkları kredilerle dövizi alıp kasasına koyan firmalar, para piyasasını mayınlarla dolu bir alana dönüştürdükleri gibi, TL’yi zayıf düşürüp piyasanın dengesini bozuyor. Doların yükselmesine neden olan stokçuların, fırsatçıların fahiş zamlar yapmasına da çanak tutuyor. (…)”
