İngiltere’de asker kışlasındadır. Sokakta göremezsiniz. Siyasi yorumlar yapmaz. Televizyonda göremezsiniz. İngiltere dünyanın en güçlü ordusu ve askeri techizatına sahip ülkelerdendir ama gücünü farkedemezsiniz…
Irak’ta ve Afganistan’da işgalci güçler arasında yer alan İngiliz ordusundaki yetkililer televizyonlarda ancak teknik bilgi için görüntüye giriyor. Bazen de politikacılar işgal ordusuna moral gezilerinde haliyle ekrana yansıyıp bir kaç laf ediyor. Ama bunlar asla siyasileri ya da onların siyasi kararlarını eleştiriyle değil değil…
İngiltere ulusal basınına yansıdığınca (Bu haberleri Açık Gazete için tercüme ettik hep) İngiltere’nin yeni Genel Kurmay Başkanı Sir Richard Dannatt, Irak ve Afganistan konusunda yaptığı açıklamada Irak’tan çekilerek Afganistan’a ağırlık verilmesini önerdi. Bu demeç teknik olarak da, siyasi kararları eleştiri olarak da algılanabilir. Durduğunuz yere bağlı haliyle… Bana göre komutan bir ilk gerçekleşti ve bıçak kemiğe dayandı açıklamasıyla siyasi kararları yönlendirmeye çalıştı.
Daha önce de The Independent on Sunday, İngiliz ordusunda komuta kademesinin 18 ay önce hükümete yaptığı, ‘askerin aynı anda iki cephede birden savaşmaya zorlanmaması’ uyarısına kulak asılmadığını öne sürmüştü… Gazete, askerin Irak’tan asker çekilmeden Afganistan’a yeni asker gönderilmemesi gerektiğini söylediğini, ancak Savunma Bakanı John Reid’in Başbakan Tony Blair’in baskısına dayanamayarak uyarılara rağmen asker gönderme kararını aldığını yazdı. Ocak’ta Afganistan’a asker gönderildiğini hatırlatan gazete, John Reid’in uyarıldığını yalanladığını belirtiyor. Habere göre Reid, aksine ordudan İngiliz askerinin iki orta ölçekli operasyonu aynı anda götürebileceğine dair birden fazla garanti aldığını ileri sürdü.
Dannatt’ın sözleri basına yansıyan askerlerin isteklerini özetliyor ve üstüne üslük de “ülkesinin askeri varlığının Irak’ta güvenlik sorunlarını körüklediği” sonucuna varıyordu.
Bu sözler ABD’nin hoşuna gitmedi tabii. Dikensiz gül bahçesi isteyen ABD’den yıldırım hızıyla “yabancı askerlerin Irak’ın güvenlik sorunlarını körüklediği görüşüne katılmadığı” yanıtı geldi… Irak’ın kukla yönetimi de bu sözü onaylayan bir açıklama yaptı. Irak Cumhurbaşkanlığı sözcüsü BBC’ye İngiliz askerlerinin, ülkede demokrasinin yerleşmesi yolunda iyi işler yaptıklarını söyledi.
Başbakan Tony Blair de ne şiş yansın ne de kebap misali bir açıklama yaparak Genel Kurmay Başkanı’nın görüşleriyle çelişmediğini zaten generalin dile getirdiği İngiliz askerlerinin Irak’taki görevlerini tamamlamaları sonrası mümkün olan en kısa sürede geri çekilmeleri talebinin hükümetinin politikası olduğunu da sözlerine ekledi.
TALİBAN GÜÇLENİYOR, NATO KAN KAYBEDİYOR
İngiliz Genel Kurmay Başkanı çatlak seste aslında yalnız değil… ABD Senatosu çoğunluk lideri olan Cumhuriyetçi Parti’den Bill Frist, Ekim başında Afganistan’da gerilla savaşının askeri çabalarla kazanılamayacağını belirterek Taliban ve yandaşlarının hükümette yer alması gerektiğini savunmuştu. Yani First, ‘Afganistan’da bükemediğimiz eli sıkalım’ demişti…
Almanyanın ulusal gazeteleri, parlamentonun askerlerinin Afganistan’daki görev süresinin bir yıl daha uzatması kararına ihtiyatla karşılayarak, savaşın askeri yöntemle kazanılamayacağını yazmıştı.
Techizat ve askeri açısından üye ülkelerden geçen ay zar zor takviye alan NATO, Ekim başında Afganistan’ın tamamında kontrolü devralmıştı… Hatta İngiliz komutanın techizat açısından ucu ucuna savaştıkları da İngiliz basınına yansımıştı.
Bu yıl Afganistan’da haşhaş rekoltesinin rekor düzeyde olduğu aktaralım. Bunun Taliban açısından anlamı; uyuşturucu, dolayısıyla kaçak silah yani askeri gücün katlanması olduğu yorumunu da yapalım.
Fransızlar’ın Afganistan’daki askerlerini geri çekmesi de batan gemiyi ilk fareler terkeder sözünü anımsatıyor. Afganistan’ın güneydoğusunda konuşlanan Fransız özel birlikleri, El Kaide ve Taliban’a karşı mücadelede ve El Kaide lideri Usame Bin Ladin’in bulunması çalışmalarında görev alıyor…
Satır aralarını okumak gerekirse
– Asker ilk kez böyle bir siyasi karara karşı görüş bildirdiyse Irak’ta ve Afganistan’da durum gerçekten vahim… Aslında bu açıklamayla kırmızı alarm veriliyor.
– Blair, ABD istemedi diye başarılı Dışişleri Bakanı Jack Straw’u geri plana çekmişti (İngiltere basınının iddiası), şimdi yeni Genel Kurmay Başkanı, bunu bildiği halde aykırı bir ses olarak ortaya çıkması müttefikler arasında kapalı kapılar ardında ciddi çatlaklar var…
– Başbakan Genel Kurmay Başkanı’na yüklenmek yerine politik bir dil kullanıp olaya son noktayı koyması İngiliz politik üslubunun her zaman örnek alınacağı anlamındadır.
Benim en çok hoşuma giden ise, İngiltere’nin ciddi ulusal gazetelerinden The Sunday Telegraph’ın aktardığı bir Rus subayının Afganistan’daki işgalcilere “Bizim gibi siz de sürüleceksiniz!” sözü…
Bekleyip göreceğiz… Kırmızı alarmın sonu nereye varacak… Ruslar haklı mı çıkacak?
