Altmış yıl evvel Guatemala’da yüzlerce insana salgın hastalık bulaştırıp üzerinde deney yapan ABD’nin bugün olanlardan dolayı özür dileyeceği tuttu. Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve Sağlık Bakanı Kathleen Sebelius’un bugünlerde basın önüne birlikte çıkıp Guetamala’da olanlardan ABD’nin sorumlu bulunduğunu resmen açıklaması bekleniyor.
ABD Sağlık Dairesi tarafından uygulama alanı seçilmiş Orta Amerika ülkesi Guatemala’da 1950 yılı başlarında yüzlerce insanın denek olarak kullanıldığı, gizli kalmış bir tarihî gerçek olarak bugün ortaya çıktı. Amerikan bilimadamları ve tıp uzmanları “insanlığın hayrına olacak şekilde” Guetamala halkına belsoğukluğu, frengi gibi cinsel hastalıkları bilerek bulaştırdı. Ayrıca üzerinde ilaç çalışması yapılan ve büyük ilaç kartellerinin desteklediği deneyler için başka hastalıklara ait mikroplar Guetamala’ya çok gizli taşındı ve orada gizlice deneyler yapıldı. Hastalık bulaştırmak üzere gönüllülere para verilirken, birçokları da bilmeksizin hastalıklara yakalandı. Bu deneylerin sonunda kaç kişinin hayatını yitirdiği ve ne kadarının bu hastalığı topluma yaydığı tam olarak sonuçlarıyla bilinemiyor.
Wellesley Üniversitesi hocalarından Susan Reverbay’ın bir araştırması sonunda tesadüfen ortaya çıkarılan gerçek karşısında bugünkü yönetimin özür dilemesi, en azından insanî boyutta bir anlam içeriyor. Susan Reverbay’ın pdf dosyası olarak internette bir iki günde hızla yayılan çalışması ortalığı bu anlamda karıştırdı.
Nazilerin benzer araştırmaları toplama kamplarında yapmış olduğu zamanların acı hatıralarını akla getiren bu olay üzerine ABD’nin Guetamala’ya maddi bir karşılık ödeyip ödemiyeceği ise henüz öğrenilemedi.
(Konu ayrınıtıları için: http://www.wellesley.edu/WomenSt/Reverby%20Normal%20Exposure.pdf )
