Bakanlar Kurulu’nda imzalanan ve TBMM’ye gönderilen Terörle Mücadele Kanunu’nda değişiklik öngören tasarıyla, terör suçu kapsamı yeniden belirlendi. Eskiden başka kanunların kapsamında değerlendirilen suçlar artık terör suçu olarak da değerlendirilebilecek.
Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, AKP Grubunda yaptığı konuşmada, tıpkı işkencede olduğu gibi terör ve şiddete karşı da “sıfır tolerans” gösterileceğini söyledi. Gül, terörle tavizsiz mücadele edilirken hak ve özgürlüklerden ise kesinlikle geri adım atılmayacağını belirtti.
Gül, Terörle Mücadele Yasa tasarısına değinirken de, güvenliğin önemine dikkat çekerek, “Güvenliğin olmadığı yerde özgürlüğün, demokrasinin tadını alamazsınız” dedi. Bakan Gül, “Türkiye’yi bölmeye, dağıtmaya kimsenin gücü yetmeyecektir” diyerek de mesaj verdi. Gül, bir yandan bölücülükle mücadele edilirken bir yandan da çağdaş demokrasinin daha da güçlendirileceğini bildirdi.
TERÖR SUÇU KAPSAMI GENİŞLİYOR
Meclis’e sunulan mevcut yasanın birinci maddesinin “Terör ve örgütü tanımı” başlığı tasarıyla, “terör tanımı” olarak değiştirildi. Tasarıyla, terör suçlarının kapsamı yeniden belirlendi. Tasarıda terör suçları şöyle sıralandı:
“Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak, devletin topraklarının tamamını veya bir kısmını yabancı bir devletin egemenliği altına koymak, devletin egemenliği altında bulunan topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmak, devletin bağımsızlığını zayıflatmak amacına yönelik elverişli bir fiil işlemek, devletin silahlı kuvvetlerine ait olan veya hizmetine verilmiş bulunan kara, deniz ve hava ulaşım araçlarını, yolları, müesseseleri, depoları ve diğer askeri tesisleri, bunlar henüz tamamlanmamış bulunsalar bile, kısmen veya tamamen tahrip etme veya geçici bir süre için olsa bile kullanılmayacak hale getirme, düşman askeri hareketlerine yararına anlaşma, Anayasa’yı ihlal, cebir ve şiddet kullanarak TBMM’yi ve hükümeti ortadan kaldırma, halkı, hükümete karşı silahlı isyana tahrik etme, bu suçları işlemek amacıyla silahlı örgüt kurma veya yönetme, bu suçlardan herhangi birini elverişli vasıtalarla işlemek üzere iki veya daha fazla kişinin, maddi olgularla belirlenen bir biçimde anlaşmaları, Cumhurbaşkanı’na suikastta bulunma, yabancı hizmetine asker yazma ve yazılma.”
Kasten öldürme ve yaralama suçları, cebir ve şiddet içeren suçlar ile Türk Ceza Kanunu’nun; göçmen kaçakçılığına ilişkin 79. maddesi, insan ticaretine ilişkin 80. maddesi, intihara ilişkin 84. maddesi, çocukların cinsel istismarına ilişkin 103. maddesi, tehdide ilişkin 106. maddesi, kişiyi hürriyetinden yoksun kılmaya ilişkin 109. maddesi, eğitim ve öğretimin engellenmesine ilişkin 112. maddesi, kamu kurumu veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının faaliyetlerinin engellenmesine ilişkin 113. maddesi, siyasi hakların kullanılmasının engellenmesine ilişkin 114. maddesi, inanç, düşünce ve kanaat hürriyetinin kullanılmasını engellemeye ilişkin 115. maddesi, konut dokunulmazlığının ihlaline ilişkin 116. maddesi, iş ve çalışma hürriyetinin ihlaline ilişkin 117. maddesi, sendikal hakların engellenmesine ilişkin 118. maddesi, nitelikli hırsızlığa ilişkin 142. maddesi, yağmaya ilişkin 148. maddesi, mala zarar vermenin nitelikli hallerine ilişkin 152. maddesi, genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulmasına ilişkin 170. maddesi, radyasyon yaymaya ilişkin 172. maddesi, atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet vermeye ilişkin 173. maddesi, tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirmesine ilişkin 174. maddesi, çevrenin kasten kirletilmesine ilişkin 181. maddesi, zehirli madde katmaya ilişkin 185. maddesi, kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde ilaç yapma veya satmaya ilişkin 187. maddesi, uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticaretine ilişkin 188. maddesi, parada sahteciliğe ilişkin 197. maddesi, paraya eşit sayılan değerlere ilişkin 198. maddesi, kıymetli damgada sahteciliğe ilişkin 199. maddesi, para ve kıymetli damgaları yapmaya yarayan araçlara ilişkin 200. maddesi, mühürde sahteciliğe ilişkin 202. maddesi, resmi belgede sahteciliğe ilişkin 204. maddesi, özel belgede sahteciliğe ilişkin 207. maddesi, resmi belge hükmündeki belgelere ilişkin 210. madde, halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdide ilişkin 213. maddesi, suç işlemeye tahrike ilişkin 214. maddesi, suçu veya suçluyu övmeye ilişkin 215. maddesi, ulaşım araçlarının kaçırılması veya alıkonulmasına ilişkin 223. maddesi, Kıt’a sahanlığında veya münhasır ekonomik bölgedeki sabit platformların işgaline ilişkin 224. maddesi, fuhuşa ilişkin 227. maddesi, ihaleye fesat karıştırmaya ilişkin 235. maddesi, bilişim sistemine girmeye ilişkin 243. maddesi, sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirmeye ilişkin 244. maddesi, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılmasına ilişkin 245. maddesi, görevi yaptırmamakta direnmeye ilişkin 265. maddesi, hükümlü veya tutuklunun kaçmasına ilişkin 292. maddesi, kaçmaya imkan sağlamaya ilişkin 294. maddesi, devletin egemenlik alametlerini aşağılamaya ilişkin 300. maddesi, silah sağlamaya ilişkin 315. maddesi, askeri komutanlıkların gaspına ilişkin 317. maddesi, halkı askerlikten soğutmaya ilişkin 318. maddesi ve askerleri itaatsizliğe teşvike ilişkin 319’uncu maddesinde yer alan suçlar, terör suçu kapsamına alınacak.
CEZALAR ARTIRILACAK
Suç işlemek üzere kurulmuş bir terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda tanımlanan suçlar, kasten ormanların yakılması, terör amacı ile bir örgüte mensup kişi veya kişilerce devlet ormanlarının yakılması, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nda tanımlanan ve hapis cezası gerektiren suçlar, olağanüstü hal ilan edilen bölgelerde, olağanüstü halin ilanına neden olan olaylara ilişkin suçlar, izinsiz araştırma, kazı ve sondaj yapılması, yurt dışına çıkarma da terör suçu sayılacak.
Bütün bu suçları işleyenler hakkında ilgili kanunlara göre verilecek hapis cezaları veya adli para cezaları, yarı oranında artırılacak. Bu suretle tayin olunacak cezalarda, gerek o fiil için, gerek her nevi ceza için muayyen olan cezanın yukarı sınırı aşılabilecek. Ancak, müebbet hapis cezası yerine, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilecek.
İsim ve kimlik belirterek veya belirtmeyerek kime yönelik olduğunun anlaşılmasını sağlayacak surette kişilere karşı terör örgütleri tarafından suç işleneceğini veya terörle mücadelede görev almış kamu görevlilerinin hüviyetlerini açıklayanlar veya yayınlayanlar veya bu yolla kişileri hedef gösterenler, terör örgütlerinin bildiri veya açıklamalarını basanlar veya yayınlayanlara, kanunun ilgili maddesine aykırı olarak muhbirlerin hüviyetlerini açıklayanlar veya yayınlayanlara verilen 5 milyon liradan 10 milyon liraya kadar ağır para cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası olarak değiştirildi.
ÖRGÜT PROPAGANDASI YAYINLARINA DURDURMA
Bu eylemlerin basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde, basın ve yayın organlarının sahiplerine, bin günden 10 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Sorumlu müdürleri hakkında, bu cezanın üst sınırı 5 bin gün olacak.
Terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde suç işlemeye alenen teşvik, işlenen suçları ve suçluları övme veya terör örgütünün propagandası niteliğindeki süreli yayınlar, hakim kararı ile; gecikmesinde sakınca bulunan hallerde de Cumhuriyet savcısının emriyle tedbir olarak 15 günden 1 aya kadar durdurulabilecek. Cumhuriyet savcısı, bu kararını en geç 24 saat içinde hakime bildirecek. Hakim 48 saat içinde onaylamazsa, durdurma kararı hükümsüz sayılacak.
ETKİN PİŞMANLIKTAN BİR KEZ YARARLANILACAK
Terör örgütü kuranlar, yönetenler ile bu örgüte üye olanlar TCK’nın 314’üncü maddesine göre cezalandırılacak. Örgütün faaliyetini düzenleyenler de örgütün yöneticisi olarak cezalandırılacak. Buna göre, silahlı örgüt kuran veya yöneten kişi, on yıldan on beş yıla kadar, örgüte üye olanlara beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilecek.
Terör örgütünün veya amacının propagandasını yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılacak. Ayrıca, basın veya yayın organlarının sahipleri hakkında da bin günden on bin güne kadar adli para cezasına hükmolunacak. Sorumlu müdürleri hakkında, bu cezanın üst sınırı beş bin gün olacak.
YÜZÜN SAKLANMASI
Aynı cezalar, örgütün üyesi veya destekçisi olduğunu belli edecek şekilde örgüte ait amblem ve işaretlerin taşınması veya bu işaret ve amblemlerin üzerinde bulunduğu üniformayı andırır giysiler giyilmesi veya toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde, kimliklerin gizlenmesi amacıyla yüzün, tamamen veya kısmen kapatılması, örgütün amacına yönelik afiş, pankart, döviz, resim, levha, araç ve gereçlerin taşınması veya bu nitelikte slogan atılması veya ses cihazları ile yayınlanması, örgüte üye kazandırmaya yönelik faaliyetlerde bulunulması halinde de uygulanacak.
Dernek, vakıf, siyasi parti, işçi ve meslek kuruluşlarına veya bunların yan kuruluşlarına ait bina, lokal, büro veya eklentilerinde veya öğretim kurumlarında veya öğrenci yurtlarında veya bunların eklentilerinde işlenmesi halinde cezanın iki katı hükmolunacak. Kişi, etkin pişmanlık hükümlerinden ancak bir defa yararlanabilecek.
TERÖRÜN FİNANSMANI
Tümüyle veya kısmen terör suçlarının işlenmesinde kullanılacağını bilerek ve isteyerek doğrudan veya dolaylı olarak fon sağlayan veya toplayanlar hakkında bir yıldan beş yıla kadar hapis ve yüz elli günden bin beş yüz güne kadar adli para cezasına çarptırılacak. Para veya değeri para ile temsil edilebilen her türlü mal, hak, alacak, gelir ve menfaat ile bunların birbirine dönüştürülmesinden hasıl olan menfaat ve değer niteliğindeki fon, kullanılmamış olsa dahi fail aynı şekilde cezalandırılacak.
Suçların kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılacak. Suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, TCK’nın 60. maddesine göre bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunacak.
GÖZALTINDA AVUKAT İLE GÖRÜŞMEYE KISITLAMA
Tasarıya göre, terör olayları dolayısıyla gözaltına alınan şüphelilerin, avukatlarıyla görüşmeleri konusunda yeni düzenleme yapılıyor. Buna göre, soruşturmanın amacının tehlikeye düşebileceği durumlarda; yakalanan, gözaltına alınan veya gözaltı süresi uzatılan kişinin durumu hakkında, Cumhuriyet savcısının emriyle sadece bir yakınına bilgi verilecek.
Şüpheli, gözaltı süresince yalnız bir avukatın hukuki yardımından yararlanabilecek. Gözaltındaki şüphelinin avukatıyla görüşme hakkı, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine, hakim kararıyla 24 saat süreyle kısıtlanabilecek ancak, bu süre içinde ifade alınamayacak. Şüphelinin kolluk tarafından ifadesi alınırken, sadece bir avukatı hazır
bulunabilecek.
BELGELERİN İNCELENMESİNE KISITLAMA
Şüpheli avukatının dosya içeriğini incelemesi veya belgelerden örnek alma yetkisi, soruşturmanın amacını tehlikeye düşürebileceği durumlarda, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hakim kararıyla kısıtlanabilecek.
Avukatların, terör örgütü mensuplarının örgütsel amaçlı haberleşmelerine aracılık ettiğine ilişkin bulgu veya belge elde edilmesi halinde, Cumhuriyet savcısının istemi ve hakim kararıyla, bir görevli görüşmede hazır bulundurulabilecek. Ayrıca, bu kişiler ile avukatları arasında alınıp verilen belgeler, hakim tarafından incelenebilecek.
SİLAH KULLANMA YETKİSİ GENİŞLİYOR
Kolluk kuvvetlerinin, terör örgütlerine karşı yapılan operasyonlarda “teslim ol” çağrısına yanıt vermeyenlere karşı silah kullanma yetkisini düzenleyen ve Anayasa Mahkemesi’nce 1999 yılında iptal edilen hüküm, tasarıda yeniden düzenlendi.
Buna göre, kolluk kuvvetleri, terör örgütlerine yönelik operasyonlarda “teslim ol” emrine itaat etmeyerek silah kullanmaya teşebbüs edenlere karşı, tehlikeyi etkisiz kılabilecek ölçü ve orantıda, duraksamadan silah kullanmaya yetkili olacak.
