Bu anlaşmayla Papua Yeni Gine, Avustralya’nın ABD ve Yeni Zelanda ile yaptığı ittifakın içine alınmış oluyor. Anlaşma her iki ülkeyi, ‘komşuluk’tan ‘müttefikliğe’ yükseliyor ve bir ‘tehdide’ karşı birbirinin yardımına koşmasını taahhüt ediyor.
Çin’in Papua Yeni Gine Büyükelçisi, anlaşma öncesi Papua Yeni Gine’nin bu anlaşmayı imzalamaması çağrısı yaptı. Çağrı etkili oldu ve anlaşma önce ‘teknik’ nedenlerle imzalanamadı ancak bir hafta kadar sonra, 6 Ekim’de Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ve Papua Yeni Gine Başbakanı James Marape tarafından imzalandı.
Papua yeni Gine anlaşma ile Çin’i üzmek istemiyor. Başbakan Marape, anlaşmanın ülkesinin iç güvenliği ile ilgili olduğunu söyledi ve hemen Dışişleri Bakanı’nı bizzat Çin’e izahatta bulunması için Pekin’e gönderdi.
Pukpuk Anlaşması Papua Yeni Gine Ordusu’nda asker sayısının 4 binden 7 bine çıkarılmasını, ordunun modernizasyonunu da sağlayacak. Ayrıca 10 bin Papualı, Avustralya ordusuna katılabilecek. Yine anlaşma, Papua Yeni Gine’yi Çin ile benzer bir anlaşma yapmaktan alıkoyuyor.
Anlaşmanın imzalanmasından sonra Çin’in Papua Yeni Gine Büyükelçisi Yang Xiaoguang, ülkedeki iki büyük gazetede yayınlanan makalesinde, Pasifik’in kimsenin ‘arka bahçesi’ olmadığını, Çin ve Papua Yeni Gine’nin başkaları karışmadan işbirliği yapmasına kimsenin mani olamayacağını kaydetti.
Çin ‘tehlikeli’ değil ‘endişe verici’
Geçen hafta Avustralya Senatosu’nda yapılan bir soruşturma komisyonunda Genel Kurmay Başkanı ve Savunma Bakanlığı’nın üst düzey uzmanları senatörlerin sorularını yanıtladı.
Savunma Bakanlığı Müsteşarı Greg Moriarty, Çin kuvvetlerinin Endonezya ve Güney-Doğu Asya’nın diğer bölgelerinde varlıklarını her geçen gün daha da artırdığını, önümüzdeki dönemde Avustralya’ya daha da yaklaşmalarını ve Avustralya kuvvetleriyle daha fazla miktarda yakın temas beklediklerini kaydetti. Greg Moriarty, ‘2030 yılına kadar savaş bekliyor musunuz?’ sorusuna, ‘bir olay çıkması ihtimali son yıllarda çok arttı ve artış yönü endişe verici boyutta’ diye yanıt verdi. Greg Moriarty’e göre bölgede stratejik denge hızla değişiyor. Çin Deniz Kuvvetleri büyüyor.
(21 Şubat’ta Çin Deniz Kuvvetleri’nin haber vermeden Avustralya ve Yeni Zelanda arasındaki Tasman Denizi’nde gerçek mermi kullanarak tatbikat yapığını, tatbikatı farkeden yolcu uçaklarının son anda rota değiştirerek atış alanı dışına çıktığını ve toplam 49 yolcu uçağının tatbikat nedeniyle rota değiştirdiğini hatırlatalım.)
Avustralya Genel Kurmay Başkanı David Johnston, Ağustos ayında gerçekleştirdiği Pekin ziyaretinde sivil hava taşımacılığını olumsuz yönde etkileyen Tasman Denizi’ndeki habersiz tatbikatı Çin Genel Kurmay Başkanı General Liu Zhenli ile konuştu ve tutumu ‘profesyonel olmayan’ bir tutum olarak değerlendirdi. Zhenli, Johnston’a Tasman Denizi’nde yanlış bir şey yapmadıklarını söyleyerek karşılık verdi.
Senato Komisyonu’nda bu olayı anlatan Johnston, Çin’in Avustralya Silahlı Kuvvetlerine karşı güvenli ve profesyonel olmayan tutum içinde olduğunu bir kez daha kaydetti.
Yeni Zelanda Hükümeti, Pasifik bölgesini ‘İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en tehlikeli ortam’ olarak tanımlıyor. Senato Komisyonu’nda konuşan Müsteşer Yardımcısı Hugh Jeffrey, kendisinin bu tanıma katılmadığını ve ‘İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en zor ortam’ olarak tanımlamayı tercih ettiğini söyledi.
Avustralyalı uzmanlara göre Pasifik bölgesinde ‘savaş öncesi ortam’ söz konusu.
Amerikan istihbaratı, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in orduya 2027 yılına kadar Tayvan’ın işgali hazırlıklarını tamamlaması emri verdiğini iddia ediyor. Çin’in Tayvan’ı işgali ihtimali zaten herkesin üzerinde anlaştığı bir ihtimal olmaktan öte, belki de gerçek. Amerikan askeri istihbaratı Çin’in sadece 2022 yılında gerçekleştirdiği tatbikatlarda ro-ro ticari gemilerinden bozma 30 kadar okyanus koşullarında tank ve ağır makine taşıyabilecek çıkarma gemileri kullandığını tesbit etti. Haberlere göre Çin 2026 yılı sonuna kadar 70 kadar daha bu tür gemi yapacak. Söz konusu gemilerin Tayvan’ın işgalinde kullanılacağına inanılıyor.
Çin’in Pasifik’i arka bahçesi olarak gördüğü kesin.
Bu yazıya emoji ile tepki ver