İngiltere gündeminde geçen hafta yine derinleşen kriz vardı… Ne yazık ki adından başka çalışanlarla ilgisi olmayan İşçi Partisi hükümeti yine krize karşı dev finans kuruluşlarını kurtarmaya çalışırken toplumun alt kesimlerine yansıyan bir adım atamadı. Üstelik Merkez Bankası’ndan yüzde 1.5 gibi düşük oranda para çeken finans kuruluşları aynı parayı yüksek faizle tüketicilere satmayı sürdürdü. Finans kapital sivil toplum kuruluşları ve siyasilerin uyarılarını da yine takmadı…
İngiltere gündemi turuna önce Türkiye’yi ilgilendiren haberlerle başlayalım…
***
‘Türkiye Ceber davasında sınavda’
İngiltere’nin ciddi ulusal gazetesi The Guardian, Engin Çeber’in işkence sonucu öldürülmesi olayına ilişkin davanın, Türkiye’nin ‘işkence ile mücadele istekliğinin bir sınavı’ olarak göründüğünü yazdı. Gazete, Türk polisi ve cezaevi görevlilerinin yargılandığı davayı “tarihi” olarak nitelendirdi.
***
The Guardian’dan Ergenekon yorumu
The Guardian’da yazan Türkiye uzmanı Gareth Jenkins, ordunun hükümeti uyardığını sandığını ve demokratik olmayan iki gücün yargıya baskı yaparak iktidar mücadelesi verdiğini öne sürdü…
Gazetenin İstanbul Muhabiri Robert Tait’in imzasını taşıyan haberde; AKP iktidarının savcıların yaptıklarını, siyasi cinayetlerle suçlanan “derin devleti” temizleme çabası olarak sunduğu belirtildi.
‘Ergenekon’da cadı avı şüphesi’ başlıklı haber şöyle devam etti:
“Ancak son tutuklamalar, soruşturmanın AKP’nin laik rakiplerine karşı bir cadı avı olduğu şüphelerini artırdı. Tutuklanan generaller arasında, AKP’nin öncülü İslamcı Refah Partisi’ni 1990’larda iktidardan düşüren darbeye önderlik eden Tuncer Kılınç da var. Tutuklamalar, üst düzey askeri yetkililerin, dün gece geç vakitte bir toplantı yapmasına neden oldu. Son 50 yılda 4 hükümet deviren ordu kendisini Türkiye’nin laik sisteminin bekçisi olarak görüyor. Ancak Ergenekon’daki daha önceki tutuklamalara istemeden de olsa onay verdikleri düşünülüyor.”
***
İngiliz kızıyla Türk gencin aşkı…
15 yaşındaki Jolean Cox adlı genç kızın, bir Türk genciyle imam nikahı kıymasına, bulvar gazetelerinden, News of the World yaklaşık iki sayfa ayırdı.
Çiftin fotoğraflarıyla süslü haberin spotu ise şöyleydi:
“Haylaz ergenin Türk garsonla bir ömür geçirmek için okulu bırakmasına göz yuman annenin skandalı”…
Gazete, Jolean Cox adlı genç kızın okulunu bırakarak Türkiye’ye kaçtıktan kısa süre sonra Aytaç adlı bir gençle evlendiğini ve Müslüman olduğunu yazdı.
Jolean’ın evliliğini annesine bir kısa mesajla duyurduğunu kaydeden gazete, annenin, ”Hiç değilse burada olduğu gibi sokaklarda, alkol ve uyuşturucunun kucağında değil” dediğini aktardı. Gazeteye konuşan Jolean Cox ise, evlenerek Türkiye’ye yerleşmesiyle hayatında iyi yönde büyük değişim olduğunu, İslam dinine geçmenin ise İngiltere’de asla yaşamadığı disiplin ve istikrarın hayatına hakim olmasına yardım ettiğini söyledi.
Gazeteye göre, İngiliz kızının imam nikahıyla evlendiği Aytaç da, bu evliliği İngiltere’ye göç edebilmek için yaptığı yolundaki iddiaları reddediyor.
*** KRİZ HABERLERİ ***
Brown bankaları tekrar kurtarıyor…
İngiltere’de hükümet, bankacılık sistemini ekonomik krize karşı korumak için ikinci bir önlem paketi açıkladı. Hükümet, yeni paketle bankacılık sistemine olan güveni yeniden sağlamayı hedefliyor.
Uzun önlemler listesi, bankaları tekrar kredi vermeye teşvik edebilmek ve zarar etmelerini engellemek için sigortalamayı da öngörüyor.
Hazine Bakanlığı’nın da bankalardan, konut kredisi borçlarını da kapsayan alımlar için yaklaşık 74 milyar dolarlık bir fon oluşturacağı açıklandı. Faiz-vergi indirimi
***
Deflasyon kaygısı
İngiltere’de açıklanması beklenen Aralık ayı rakamlarının, enflasyonun sert bir şekilde düştüğünü ortaya koyacağı sanılıyor. Uzmanlar, deflasyon yaşanmasından endişe ediyor. Reuters’in düzenlediği ankete katılan iktisatçılar tüketici fiyatlarının ciddi şekilde düşmesini beklediklerini söylediler
***
Otomobil üretimi yarıya indi
İngiltere’de otomobil üretiminin keskin biçimde düşüş gösterdiği, ülkede 2008 yılının Aralık ayı itibariyle üretilen yeni otomobil sayısının bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 47,5 oranında azaldığı bildirildi.
İngiltere’de, Jaguar Land Rover’ın Birmingham’ın Castle Bromwich bölgesindeki otomobil fabrikasında üretimin durdurulduğu açıklandı. Fabrikada halen 3500 işçinin çalıştığı bildirildi.
***
Kriz suç dalgası yarattı (geçen hafta ırkçılık)
İngiltere’de ekonomik krizin suç olaylarını artırdığı bildirildi. Ülkenin çeşitli bölgelerindeki 31 emniyet müdürlüğü verilerine göre, ekonomik kriz bir suç dalgası yarattı.
Özellikle gasp, soygun, yankesicilik gibi suçlarda ciddi bir artış olduğu, bazı bölgelerde bu suçların iki katına çıktığı belirtildi.
43 emniyet müdürlüğünün bulunduğu İngiltere’de 31’inin ”artıyor” dediği soygun, gasp, yankesicilik gibi suçların 2008 yılının son dört ayında tırmanışa geçtiğine dikkat çeken güvenlik güçleri, 31 emniyet müdürlüğünün görev alanında geçen yılın son üç-dört ayında bir önceki yıla oranla 5 bin 572 fazla vaka yaşandığı bildirildi.
***
‘Kriz bekar çiftçileri artıracak’
The Daily Telegraph’a göre, finansal krizin etkisi sosyal yaşamı da etkileyeceğini belirterek gelecek yıla kadar ülkede evlenmeden yaşayan çiftlerin sayısının evlilerinin sayısını geçeceğini öne sürdü.
Gazetenin değerlendirmesi şöyle:
“İngiltere ve Galler’de 2006 yılında yaklaşık 237 bin nikah kıyıldı. Bu 1895’ten bu yana kaydedilen en düşük rakam. Gazeteye göre, evliliğe ilginin azalmasında ekonomik kriz ve hükümet politikalarının da payı var. Son dönemde vergi ve sosyal yardımlarda yapılan değişiklikler, bekarları, evlilere karşı daha avantajlı hale getirdi.”
***
Cameron: IMF’ye el açmak zorunda kalabiliriz
The Daily Telegraph bir başka haberinde de, ana muhalefetteki Muhafazakar Parti’nin lideri David Cameron’un ‘Yakında IMF’ye el açmak zorunda kalabiliriz’ dediğini aktardı.
The Financial Times ise İngiltere’de resesyonun olası sonuçlarını değerlendirdiği bir analizde şunları yazdı:
“Finans sektörü küçülecek. Sektörün 2007’de ulusal gelirde yüzde sekiz olan payı yüzde altıya düşecek. İngiltere, özellikle Doğu Avrupa’dan gelen göçmenler için çok cazip olmayacak. Londra ve Edinburg, bankacılık sektöründeki düşüş nedeniyle zayıflayacak. Konut fiyatları geçen yaza kıyasla yüzde 30 oranında düşecek.
Bunun karşılığında son 10 yıldaki keskin düşüş ardından ihracat canlanacak. Finansman sorunu nedeniyle belki fazla büyüyemeyecek ama kamu sektörünün ekonomideki rolü artacak. Tüketimin ulusal gelirdeki payı azalacak tasarruflar büyüyecek. İngiliz para birimi sterlinin değerinin düşmesi, imalat sektörüne uzun vadeli yatırımları teşvik edecek.”
