Sivas Madımak Oteli’nde katledilen 33 can Londra’da da anıldı. Britanya Alevi Federasyonu’nun (BAF) Stoke Newington’daki Madımak Anıtı’nda organize ettiği anmaya toplum temsilcilerinin de aralarında bulunduğu 200’ün katılım oldu. Aydın Çubukçu anmada yaptığı kısa konuşmada böylesi planlı ve orfanize bir katliamın arkasında ancak devmet olabilir dedi ve “Devletin gevşeyen vidaları sıkma operasyonu” olarak değerlendirdi. Ben bu yazıda toplumdaki anıt ile balmumu ve heykellerden söz etmek istiyorum. İngiltere’de Türkiye ya da Türkiyeli topluma ait sayısı çok az da olsa çeşitli anıtlar ile bir balmumu ve iki heykel bulunuyor.
Sivas Madımak’ta 1993’te Alevi katliamı sonrasında 1997’de Leyla Aslan’ın da önderlik ettiği Bağımsız Kadın Hareketi tarafından Hackney Belediyesi’nin izniyle “Stoke Newington Common Park Rectory Rd N16” adresine 5 çınar dikilmiş ve küçük bir de anıt yerleştirilmişti. BAF, belediyenin de izniyle 2017’de Madımak’ta yaşamını yitiren canların da fotoğlarının granite çizilmiş olduğu çapraz iki yarım daireli anıtı 2017’de açtı.
***
Gezi Anma Fidanlığı ise; BAF ve London Gezi ile Kıbrıslı sosyalistler tarafından oluşturuldu. Doğu Londra bölgesinde bulunan Lee Valley Parkı içinde ayrılan “Gezi Fidanlığı’nda” 2013’te dokuz çınar ve bir ceviz ağacı fidanı dikilmişti. Bu fidanlar; Berkin Elvan, Mehmet Ayvalıtaş, Ali İsmail Korkmaz, Ethem Sarısülük, Medeni Yıldırım, Ahmet Atakan, Abdullah Cömert, Hasan Ferit Gedik, katledilen ODTÜ ormanları adına adanan 9 çınar, bir ceviz ve iki elma ağacından oluşuyor.
***
I. Dünya Savaşı’nda (Gelibolu cephesi de dahil) savaşan İngilizler anısına İngiltere’de yapılan pek çok anıt bulunuyor. İngiltere’de her yıl 25 Nisan Anzak Günü’nde, Çanakkale Savaşı’nda düşenler anılıyor. Hyde Park köşesinde Wellington Müzesi’nin karşısındaki kitabelerde Çanakkale Savaşı’nda düşen İngiliz askerlerinin isimleri yer alıyor. Anıtta vurularak sırt üstü düşmüş bir İngiliz askeri, savaşta ölenleri temsil ediyor. Türk mimar Nadir İmamoğlu tarafından tasarlanan Çanakkale Anıtı da 2004’te yapılan törenle İngiltere’nin Stradfordshire bölgesinde yer alan National Memorial Arboretum Parkı’nda açıldı.
***
Madame Tussauds London Müzesi’nde Atatürk’ün balmumu figürü bulunuyor. “Marylebone Rd, Marylebone, London NW1 5LR” adresindeki müzedeki balmumu heykel Atatürk’e benzemediği için Koç Grubu tarafından yenisi yaptırılarak 1836’da oluşturulan müzeye hediye edildi. Atatürk’ün yeni balmumu heykeli, Türkiye’den de gelen kalabalık bir ziyaretçinin de katılımıyla 10 Kasım 2005’teki resepsiyonla açıldı.
***
Kıbrıs harekatının 1’inci yıldönümü 1975’te Kıbrıslı heykeltraş Aktan Kan, Ecevit’in bronz büstünü Kıbrıs Türk Cemiyeti’ne (KTC) armağan etti. Ne yazık ki büst kısa bir süre sonra KTC’den çalındı.
***
İngiltere’nin Spalding şehrinde 2013’e kadar lalelerin açma zamanı nisan sonu lale festivali “The Springfields Tulipfest and Craft Show” düzenlendi. 2008’de Dünya Lale Zirvesi’ne ev sahipliği yapan Spalding’e katılan Türkiye, büyükelçilik aracılığı ile lale imgeli bir derviş heykeli hediye etti. Araştırma kapsamında soruşturduğumuz derviş heykelinin Spalding’de yeni bahçe düzeni sonrasında ne yazık ki depoya kaldırıldığını öğrendik.
